Hoe reageert ons lichaam op de sauna?

Tijdens het verblijf in de cabine reageert ons lichaam op de grote overdracht van de warmte met het wijder openstellen van de haarvaten in de huid(zichtbaar door de rode verkleuring) en het uitscheiden van zoveel mogelijk transpiratievocht.

De bedoeling hiervan is de temperatuur in ons lichaam op de normale waarde van 37 °C te handhaven, maar dat lukt slechts gedeeltelijk. Hoewel er per minuut op onze huid meer dan 10 gram water verdampt, is het koelingeffect hiervan onvoldoende om het oplopen van de temperatuur aan de buiten-en de binnenkant van ons lichaam te voorkomen.

Er dringt teveel warmte,vooral in de vorm van infrarode straling vanuit het houtwerk en de ovenwanden ons lichaam binnen. Maar ook door de ingeademde lucht wordt via het slijmvlies veel warmte aan de luchtwegen afgegeven.

Het grootste effect heeft dus de inwerking van de straling. De afgifte van warmte door de ons omringende hete lucht wordt sterk afgeremd door de aanwezigheid van een beschermende, zich overal aan de huid hechtende dunne “isolatie”-luchtlaag. Het microklimaat in deze hechtlaag is er tevens de oorzaak van dat niet al het naar buiten komend transpiratievocht direct verdampt, maar gedeeltelijk ook als druppels op de huid blijft staan om dan in kleine stroompjes naar beneden af te druipen.

Dankzij de versnelling in de bloedstroom loopt de huidtemperatuur niet verder dan tot 40°C op, waarbij het teveel aan warmte via de bloedbanen wordt afgevoerd naar de kern van ons lichaam. Met het bloed wordt ook het extra”materiaal” voor de afscheiding van de zweetkliertjes in een hoger tempo aangevoerd. Door dit alles neemt tijdens het proces van opwarmen de polsfrequentie (= aantal polsslagen per minuut) met ongeveer 50 % toe, waarbij uit allerlei dieper in ons lichaam liggende organen zgn. “reservebloed “ wordt gemobiliseerd.

Door het wijd openstellen van de haarvaten kan onze huid zo een maximale doorbloeding krijgen. Dit hele proces werkt merkwaardigerwijs echter nauwelijks of niet bloeddrukverhogend bij normaal gezonde mensen, maar wel sterk normaliserend bij een van tevoren te hoge of te lage bloeddruk.

Tijdens de “afkoelfase” proberen wij door de inwerking van warmte verhoogde temperaturen weer naar het normale peil terug te brengen. Tijdens het verblijf in het luchtbad wordt daarbij eerst het zuurstofgehalte in het bloed weer verbeterd. Door in aansluiting op iedere dosering van koudwaterprikkels een warm voetenbad te nemen –langs reflectoire weg worden de capillairen dan versneld weer wijd opengesteld –kunnen de haarvaten in de huid op een uiterst effectieve wijze worden geoefend.

Terwijl tijdens de “opwarmfase” zich vooral het gevoel van lichamelijke en psychische ontspanning manifesteert, ondervinden wij in de “afkoelfase” een sterk verkwikkend element, waarbij tevens via de reacties van het vegetatieve zenuwstelsel bepaalde organen (hypofyse en bijnierschors) tot een verhoogde hormonenproductie worden aangezet.

In het algemeen kan men stellen dat regelmatig saunabaden een positieve invloed heeft op het functioneren van onze huid, van ons hart en de bloedsomloop, terwijl er een verhoogde weerstand tegen infectieziekten door ontstaat.